In de procesindustrie komen ploegendienst roosters vaak voor. Zo ook roosters met nachtdiensten. Hier zitten voor- en nadelen aan en het is dan ook niet voor iedereen weggelegd. Door de verschillende diensten kan je nogal ontregeld raken. Daarom geven wij hier 10 tips voor het werken van nachtdiensten. Hoe ga je hier het beste mee om?
1. Drink niet te veel cafeïne en wees matig met alcohol
Je drinkt al makkelijk een paar bakken koffie tijdens een nachtdienst, zodat je wakker en alert blijft. Echter is dit weer minder handig als je wil gaan slapen na je nachtdienst. Probeer de laatste 2 a 3 uur geen koffie (of andere cafeïne houdende dranken) te drinken. Een alcoholische versnapering voor het slapen gaan zodat je sneller in slaap vaalt? Niet handig, wanneer je alcohol drinkt slaap je lichter.
2. Eet voedzame maaltijden
Eiwitrijk voedsel zoals zuivel, vlees, magere vis, kip, kalkoen en noten maken je alerter. Daarom is het verstandig om dit aan het begin van je nachtdienst te eten. Van voeding met veel koolhydraten kun je juist vermoeider raken en daarom is het dus handiger dus aan het eind van je dienst te eten. Denk hierbij aan brood, pasta, aardappelen, fruit, bonen en granen.
3. Pauzeer regelmatig
Neem af en toe even een break zodat je alert blijft. Geldt overigens natuurlijk ook als je overdag werkt!
4. Draag een goede zonnebril als je naar huis gaat
Daglicht zorgt ervoor dat je geactiveerd wordt. Dat is niet handig aangezien je na je nachtdienst juist moet gaan slapen. Uiteraard is dit in de winter niet nodig, wanneer het in de ochtend nog donker is.
5. Maak je slaapkamer in orde
Zorg ervoor dat je slaapkamer goed geventileerd en donker is. Slaap eventueel ook met een slaapmasker en oordoppen zodat je minder last hebt van het licht en geluid.
6. Ga overdag naar buiten
Een paar uurtjes slaap gepakt? Ga even naar buiten toe. Het is belangrijk om voldoende daglicht te krijgen op een dag en bovendien zorgt daglicht ervoor dat je biologische klok goed staat.
7. Zorg dat je genoeg beweging krijgt
Als je fit en gezond bent herstel je sneller en kun je nachtdiensten ook beter aan. Loop bijvoorbeeld even een rondje tijdens je pauze of pak de fiets naar je werk.
8. Let op je rooster
Er zijn regels voor het werken van nachtdiensten. Zo mag je in een periode van 16 weken maximaal 36 nachten werken waarvan maximaal 7 nachten opeenvolgend. Het meest ideaal is een ‘snel voorwaarts roterend rooster’. Dit is in de praktijk een 5-ploegendienst, met daarin maximaal 2 tot 4 diensten van dezelfde soorten achter elkaar. Hierna moet je dan 24 uur vrij zijn voor je opnieuw een dienst gaat werken.
9. Gebruik geen slaapmedicatie
Of probeer dit in ieder geval tot een minimum te beperken. Het gebruik hiervan is onnatuurlijk en kan verslavend werken. Wanneer je dan weer dagdiensten moet werken kan het heel moeilijk zijn om weer in het normale ritme te komen.
10. Werk niet te veel
Vooral met het werken van nachtdiensten is het belangrijk om niet meer te werken dan toegestaan volgens de cao en Arbeidstijdenwet. Hier gelden strenge regels voor, omdat het risicovoller is dan overdag werken.